Kiểm soát vật tư chống thấm là yếu tố sống còn quyết định chất lượng công trình – nhưng cũng là điểm dễ bị xem nhẹ, đặc biệt ở giai đoạn thi công.
Trên bản vẽ, vật liệu được ghi rõ là Polyurethane 2 thành phần, có độ giãn dài cao, chuyên dùng cho sàn mái. Nhưng khi ra công trường, kỹ sư giám sát phát hiện vật tư thực tế là một loại chống thấm gốc nhựa không rõ hãng, không có nhãn mác, không chứng chỉ an toàn.
Tình huống này không hiếm gặp – và thường chỉ được phát hiện khi công trình bắt đầu thấm lại sau vài tháng, lúc lớp hoàn thiện đẹp đẽ đã không còn cứu vãn được.
Vấn đề đặt ra: Làm sao để kiểm soát vật tư chống thấm đúng thiết kế kỹ thuật, đảm bảo chất lượng thi công mà vẫn giữ mối quan hệ hợp tác tốt với nhà thầu?
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng phân tích 5 nguyên tắc thực tế, đúc kết từ công trường, giúp kỹ sư giám sát kiểm soát chặt chẽ vật liệu mà không gây căng thẳng không cần thiết.
Vì sao cần kiểm soát vật tư chống thấm sát sao?
Nhiều kỹ sư giám sát cho rằng: chỉ cần vật tư “gần giống” với thiết kế là được. Nhưng thực tế, chỉ một sai lệch nhỏ về thành phần hóa học, khả năng bám dính hoặc độ giãn dài cũng có thể khiến toàn bộ lớp chống thấm mất tác dụng.
1. Sai vật tư = công trình thấm lại sớm
Ví dụ: vật liệu gốc nhựa (acrylic hoặc bitum nhũ tương) không thể thay thế polyurethane 2 thành phần trong các khu vực có co giãn nhiệt lớn như mái bê tông. Lớp màng sẽ nhanh chóng nứt, bong tróc hoặc thấm ngược, dù lớp hoàn thiện phía trên vẫn còn mới.
Một lỗi vật tư nhỏ, nếu không được phát hiện sớm, sẽ dẫn đến:
- Phải đục phá hoàn thiện, thi công lại từ đầu
- Tăng chi phí sửa chữa, mất uy tín với chủ đầu tư
- Tranh cãi pháp lý giữa các bên liên quan
2. Dễ bị “lách” vật tư không đạt chuẩn nếu không giám sát kỹ
Khi thiết kế chỉ ghi “chống thấm PU”, nhà thầu có thể nhập hàng trôi nổi, không thương hiệu, không chứng chỉ an toàn để tiết giảm chi phí. Nếu kỹ sư giám sát không yêu cầu đúng hồ sơ kỹ thuật, không đối chiếu mẫu, công trình sẽ bị đánh đổi chất lượng.
3. Thiếu kiểm soát vật tư = mất căn cứ bảo hành
Nhiều trường hợp sự cố sau vài năm nhưng không có nhật ký vật tư, không lưu trữ hình ảnh hoặc biên bản nghiệm thu theo từng khu vực → rất khó truy cứu trách nhiệm. Chủ đầu tư không biết ai sai, nhà thầu đổ lỗi cho vật tư, kỹ sư giám sát không có cơ sở để bảo vệ mình.
Do đó, kiểm soát vật tư chống thấm không chỉ là thủ tục hành chính, mà là một phần thiết yếu trong chuỗi đảm bảo chất lượng – từ thiết kế đến thi công và vận hành.
5 nguyên tắc kiểm soát vật tư chống thấm đúng thiết kế
1. Ghi rõ thông số kỹ thuật và thương hiệu trong thiết kế
Nhiều bản vẽ chỉ ghi chung chung như “chống thấm PU”, khiến nhà thầu dễ lách bằng những vật liệu rẻ tiền nhưng không tương thích. Giải pháp là yêu cầu thiết kế ghi rõ:
- Tên thương mại đề xuất: PU gốc nhựa 2 thành phần, độ giãn dài ≥ 250%
- Yêu cầu tối thiểu: bám dính ≥ 1.5 MPa, phù hợp TC ASTM D412
- Ghi chú: “ABC hoặc tương đương, được tư vấn giám sát phê duyệt”
2. Yêu cầu mẫu vật tư và hồ sơ kỹ thuật trước thi công
Trước khi thi công, phải yêu cầu:
- Mẫu vật tư thực tế: kiểm tra mùi, màu, độ sệt
- Hồ sơ kỹ thuật: TDS (bảng thông số kỹ thuật), CO (chứng chỉ xuất xưởng), MSDS (chứng chỉ an toàn)
- Nếu thi công ở bể nước sinh hoạt, khu thực phẩm → cần giấy chứng nhận vật liệu không độc hại
💡 Mẹo: Có thể test nhanh mẫu PU bằng cách kéo giãn sau khi khô hoặc thử ngâm nước để kiểm tra khả năng bám dính.
3. Kiểm tra vật tư nhập kho theo từng đợt
Không được bỏ qua bước kiểm tra tại kho:
- Đối chiếu tên vật tư – số lô – hạn sử dụng – bao bì
- So sánh với báo giá/mẫu đã được phê duyệt
- Nếu thay đổi vật tư → cần lập biên bản điều chỉnh, nêu lý do và xin tái phê duyệt
4. Giám sát thi công – không chỉ kiểm vật liệu
Vật liệu đúng nhưng thi công sai thì hiệu quả cũng bằng không:
- Tỷ lệ trộn không đều → PU không tạo màng
- Thi công quá mỏng hoặc không đủ lớp → dễ thấm ngược
- Không tuân thủ thời gian khô giữa các lớp → gây bong tróc
Cần giám sát từng bước:
- Xử lý bề mặt
- Lăn lớp lót (primer)
- Thi công lớp chính
- Lớp bảo vệ (nếu có)
- Test nước sau 24–48h
5. Lập nhật ký hình ảnh và nghiệm thu theo khu vực
Ghi chép đầy đủ từng khu vực sẽ giúp:
- Có cơ sở bảo hành sau này
- Tránh tranh cãi khi xảy ra sự cố
- Tạo niềm tin với chủ đầu tư
Cần lưu trữ:
- Ảnh vật tư, mã lô, tem niêm phong
- Ảnh thi công từng lớp, có thước đo độ dày
- Biên bản nghiệm thu, test nước
Trách nhiệm của kỹ sư giám sát – không chỉ là “kiểm tra”
Trong nhiều dự án, vai trò của kỹ sư giám sát bị thu hẹp thành “người ký biên bản”. Nhưng với những hạng mục kỹ thuật cao như chống thấm, giám sát chính là người bảo vệ chất lượng cuối cùng trước khi công trình bàn giao.
1. Kỹ sư giám sát là người “gác cổng” cho vật tư và quy trình
Khi vật tư thay đổi, nhà thầu thường viện lý do: “hàng hết”, “giá tăng”, “có hàng tương đương”. Trong tình huống đó, giám sát phải:
- Biết phân tích thông số kỹ thuật để xác định có tương đương hay không
- Yêu cầu thử nghiệm lại nếu nghi ngờ chất lượng
- Bảo vệ quyết định chuyên môn bằng hồ sơ, nhật ký, hình ảnh
🎯 Nhấn mạnh: Nếu không đủ chứng cứ – giám sát dễ bị quy trách nhiệm khi công trình có sự cố sau này.
2. Trách nhiệm giám sát không chỉ ở hiện trường, mà cả… hồ sơ
Nhiều kỹ sư giỏi kỹ thuật nhưng bỏ qua hồ sơ. Trong khi đó, các hạng mục như chống thấm:
- Phải có biên bản nghiệm thu vật tư
- Phải ghi nhật ký thi công chi tiết
- Phải lưu hình ảnh – video – mã lô vật liệu
Nếu có sự cố sau 1–2 năm, đây chính là cơ sở để bảo vệ kỹ sư khỏi trách nhiệm sai sót, và truy ngược được nguyên nhân thực tế.
3. “Làm căng” hay làm đúng – là cách bảo vệ chính mình
Nhiều giám sát ngại làm chặt vì sợ “va chạm” với nhà thầu. Nhưng thực tế, khi sự cố xảy ra, kỹ sư là người đầu tiên bị gọi lên giải trình.
🛡️ Kiểm soát đúng vật tư chống thấm không chỉ là kỹ năng chuyên môn – mà là bảo vệ danh tiếng và nghề nghiệp của chính bạn.
Kết luận: Vật tư đúng – công trình bền
Một lớp chống thấm hoàn hảo không chỉ đến từ kỹ thuật thi công mà còn bắt đầu từ việc kiểm soát vật tư chống thấm đúng thiết kế. Dùng sai vật liệu, dù là nhỏ nhất, cũng có thể phá hỏng cả hệ thống chống thấm sau vài tháng sử dụng.
Là kỹ sư giám sát, bạn chính là người cuối cùng “gác cổng” cho chất lượng công trình:
- Kiểm tra từ bản vẽ đến vật tư thực tế
- Giám sát thi công từng bước
- Ghi lại đầy đủ bằng hồ sơ, hình ảnh, nghiệm thu
Đừng để những quyết định thiếu chặt chẽ hôm nay trở thành rủi ro lớn sau này.
🎯 Hãy lưu lại 5 nguyên tắc kiểm soát vật tư chống thấm và áp dụng ngay từ giai đoạn chuẩn bị vật liệu đến khi hoàn thiện công trình.
Gợi ý hành động:
- 🔍 Đọc thêm: Cách test độ bám dính màng PU tại công trình
- 💬 Gặp tình huống vật tư bị thay đổi bất ngờ? Comment chia sẻ để cộng đồng cùng cảnh giác
Bài viết liên quan